سرطان سارکوم
سارکوم به گروه وسیعی از سرطانها اطلاق میشود که در استخوانها و بافتهای نرم آغاز میشوند. بافتهای نرم، ساختارهای دیگر بدن را به هم متصل، پشتیبانی و احاطه میکنند. این بافتها شامل عضله، چربی، رگهای خونی، اعصاب، تاندونها و پوشش مفاصل میشوند. سرطان سارکوم که در بافت نرم شروع میشود، سارکوم بافت نرم نامیده میشود.
انواع مختلفی از سارکوم وجود دارد که میتوانند در نقاط مختلف بدن ایجاد شوند. درمان سارکوم بسته به نوع سارکوم، محل آن و سایر عوامل متفاوت است.
دکتر احسان کرباسی، متخصص درمان سرطان.
برای مشاوره و رزرو نوبت همین حالا با شماره 02188627420تماس بگیرید.
انواع سرطان سارکوم
- آنژیوسارکوم (Angiosarcoma)
- کندروسارکوم (Chondrosarcoma)
- درماتوفیبروسارکوم پروتوبرانس (Dermatofibrosarcoma protuberans)
- تومورهای سلول کوچک گرد دسموپلاستیک (Desmoplastic small round cell tumors)
- اپیتلیوئید سارکوم (Epithelioid sarcoma)
- سارکوم یوئینگ (Ewing sarcoma)
- تومور استرومایی دستگاه گوارش (Gastrointestinal stromal tumor – GIST)
- سارکوم کاپوزی (Kaposi sarcoma)
- لیومیوسارکوم (Leiomyosarcoma)
- لیپوسارکوم (Liposarcoma)
- تومورهای بدخیم غلاف عصب محیطی (Malignant peripheral nerve sheath tumors)
- میکسوفیبروسارکوم (Myxofibrosarcoma)
- استئوسارکوم (Osteosarcoma)
- رابدومیوسارکوم (Rhabdomyosarcoma)
- سارکوم بافت نرم (Soft tissue sarcoma)
- تومور فیبروز منفرد (Solitary fibrous tumor)
- سارکوم سینوویال (Synovial sarcoma)
- سارکوم پلئومورفیک تمایز نیافته (Undifferentiated pleomorphic sarcoma)
علائم سرطان سارکوم
- تودهای قابل لمس از طریق پوست که ممکن است دردناک باشد یا نباشد.
- درد استخوان.
- شکستگی استخوان بدون دلیل مشخص، مانند یک آسیب جزئی یا عدم وجود آسیب.
- درد شکم.
- کاهش وزن.
علل سرطان سارکوم
علت دقیق سرطان سارکوم مشخص نیست. این سرطان به عنوان یک رشد سلولی در استخوانها و بافتهای نرم شروع میشود.
سارکوم زمانی اتفاق میافتد که سلولها تغییراتی در DNA خود ایجاد میکنند. DNA یک سلول حاوی دستورالعملهایی است که به سلول میگوید چه کاری انجام دهد. در سلولهای سالم، DNA به سلولها میگوید که با سرعت مشخصی رشد کرده و تکثیر شوند. DNA همچنین به سلولها میگوید که در زمان مشخصی بمیرند.
در سلولهای سرطانی، تغییرات DNA دستورالعملهای دیگری میدهند. این تغییرات به سلولهای سرطانی میگویند که به سرعت رشد کرده و تکثیر شوند. سلولهای سرطانی میتوانند زنده بمانند در حالی که سلولهای سالم باید بمیرند. این باعث تولید بیش از حد سلول میشود.
سلولهای سرطانی ممکن است تودهای به نام تومور تشکیل دهند. تومور میتواند رشد کرده و به بافت سالم بدن حمله کرده و آن را از بین ببرد. با گذشت زمان، سلولهای سرطانی میتوانند جدا شده و به سایر نقاط بدن گسترش یابند. هنگامی که سرطان گسترش مییابد، به آن سرطان متاستاتیک میگویند.
عوامل خطر سرطان سارکوم
- سندرمهای ارثی. برخی سندرمها که خطر سرطان را افزایش میدهند، میتوانند از والدین به فرزندان منتقل شوند. به عنوان مثال، سندرمهایی که خطر سارکوم را افزایش میدهند شامل سندرم لی-فرامنی (Li-Fraumeni)، رتینوبلاستومای خانوادگی (familial retinoblastoma) و نوروفیبروماتوز نوع ۱ (neurofibromatosis type 1) هستند.
- پرتودرمانی برای سرطان. درمان با اشعه برای سرطان، خطر ابتلا به سارکوم را در آینده افزایش میدهد.
- لنف ادم (Lymphedema). لنف ادم تورمی است که وقتی چیزی سیستم لنفاوی را مسدود یا آسیب میزند، اتفاق میافتد. لنف ادم خطر ابتلا به نوعی سارکوم به نام آنژیوسارکوم را افزایش میدهد.
- قرار گرفتن در معرض ویروسها. ویروسی به نام ویروس هرپس انسانی ۸ (human herpes virus 8) میتواند خطر ابتلا به نوعی سارکوم به نام سارکوم کاپوزی را در افراد با سیستم ایمنی ضعیف افزایش دهد.
تشخیص سرطان سارکوم
تشخیص سارکوم معمولاً با معاینه فیزیکی آغاز میشود. این سرطان در استخوانها و بافتهای نرم ایجاد میشود، بنابراین آزمایشهایی که انجام میدهید ممکن است به قسمتی از بدن که درگیر شده است بستگی داشته باشد. سایر آزمایشها میتوانند شامل تصویربرداری و روشی برای برداشتن نمونهای از سلولها برای آزمایش (بیوپسی) باشند.
معاینه فیزیکی
پزشک شما ممکن است در مورد علائم و سابقه سلامتی شما سوالاتی بپرسد. معاینه فیزیکی میتواند به پزشک کمک کند تا علائم شما را درک کرده و سرنخهای دیگری را برای تشخیص شما پیدا کند.
آزمایشهای تصویربرداری
آزمایشهای تصویربرداری، تصاویری از داخل بدن ایجاد میکنند. این تصاویر میتوانند به تیم مراقبتهای بهداشتی شما کمک کنند تا اندازه و محل سارکوم را درک کنند. نوع آزمایشهای تصویربرداری که انجام میدهید به وضعیت شما بستگی دارد. برخی از آزمایشها، مانند اشعه ایکس، برای دیدن استخوانها بهتر هستند. سایر آزمایشها، مانند MRI (امآرآی)، برای دیدن بافتهای همبند بهتر هستند. سایر آزمایشهای تصویربرداری ممکن است شامل اولتراسوند (سونوگرافی)، سیتی اسکن (CT)، اسکن استخوان و اسکن توموگرافی گسیل پوزیترون (PET) باشند.
بیوپسی
بیوپسی روشی برای برداشتن نمونهای از بافت جهت آزمایش در آزمایشگاه است. نحوه جمعآوری نمونه بیوپسی توسط پزشک بستگی به محل بافت آسیبدیده دارد. بیوپسی برای سارکوم ممکن است شامل قرار دادن یک سوزن از طریق پوست برای گرفتن نمونه باشد، یا ممکن است شامل جراحی باشد. گاهی اوقات جراح در طول عمل جراحی برای برداشتن سرطان، بیوپسی را نیز انجام میدهد.
درمان سارکوم
درمان سارکوم اغلب شامل جراحی برای برداشتن سرطان است. سایر درمانهای سارکوم ممکن است شامل پرتودرمانی، درمان ابلیشن (فرسایش) و درمان با داروها باشند. داروهایی که به درمان سارکوم کمک میکنند شامل شیمیدرمانی، درمان هدفمند و ایمونوتراپی هستند.
اینکه کدام درمانها برای شما بهتر است به نوع سارکوم شما بستگی دارد. گزینههای درمانی شما همچنین ممکن است به محل سرطان در بدن شما، سرعت رشد آن و اینکه آیا به سایر قسمتهای بدن شما گسترش یافته است یا خیر بستگی داشته باشد.
جراحی سرطان سارکوم
هدف از جراحی برای سارکوم، برداشتن تمام سلولهای سرطانی است. گاهی اوقات جراحان برای برداشتن تمام سرطان نیاز به برداشتن یک اندام، مانند بازو یا پا، دارند. به این عمل قطع عضو میگویند. اما جراحان سعی میکنند تا حد امکان اندام را حفظ کنند.
گاهی اوقات جراحان نمیتوانند تمام سرطان را بدون آسیب رساندن به اعصاب یا اندامهای مجاور بردارند. در این صورت، جراحان تلاش میکنند تا حد ممکن از سارکوم را بردارند.
پرتودرمانی سرطان سارکوم
پرتودرمانی سرطان را با پرتوهای انرژی قوی درمان میکند. این انرژی میتواند از اشعه ایکس، پروتونها یا منابع دیگر باشد. برای سارکوم، ممکن است قبل، حین یا بعد از جراحی برای برداشتن سرطان، پرتودرمانی داشته باشید.
شیمیدرمانی سرطان سارکوم
شیمیدرمانی سرطان را با داروهای قوی درمان میکند. برخی از انواع سارکوم بیشتر از بقیه به درمان شیمیدرمانی پاسخ میدهند. متخصصان مراقبتهای بهداشتی ممکن است از شیمیدرمانی قبل یا بعد از جراحی استفاده کنند. این روش همچنین میتواند به درمان سارکومهایی که بزرگ شده یا به سایر قسمتهای بدن گسترش یافتهاند، کمک کند.
درمان هدفمند سرطان سارکوم
درمان هدفمند برای سرطان، درمانی است که از داروهایی استفاده میکند که به مواد شیمیایی خاص در سلولهای سرطانی حمله میکنند. با مسدود کردن این مواد شیمیایی، درمانهای هدفمند میتوانند باعث مرگ سلولهای سرطانی شوند. پزشک شما ممکن است سلولهای سارکوم شما را آزمایش کند تا ببیند آیا احتمال پاسخگویی آنها به داروهای درمان هدفمند وجود دارد یا خیر. درمان هدفمند ممکن است انواع خاصی از سارکوم را درمان کند. ممکن است در صورت بازگشت یا گسترش سرطان استفاده شود.
ایمونوتراپی سرطان سارکوم
ایمونوتراپی برای سرطان، درمانی با دارو است که به سیستم ایمنی بدن کمک میکند تا سلولهای سرطانی را از بین ببرد. سیستم ایمنی با حمله به میکروبها و سایر سلولهایی که نباید در بدن باشند، با بیماریها مبارزه میکند. سلولهای سرطانی با پنهان شدن از سیستم ایمنی زنده میمانند. ایمونوتراپی به سلولهای سیستم ایمنی کمک میکند تا سلولهای سرطانی را پیدا کرده و از بین ببرند. آزمایشها میتوانند نشان دهند که آیا سارکوم احتمالاً به ایمونوتراپی پاسخ میدهد یا خیر. این درمان ممکن است به کنترل سارکومهایی که به سایر قسمتهای بدن گسترش یافتهاند کمک کند.
ابلیشن تراپی (درمان با فرسایش) سرطان سارکوم
ابلیشن روشی است که درمان را مستقیماً بر روی سلولهای سرطانی اعمال میکند تا به آنها آسیب برساند. برخی از انواع ابلیشن، انرژی را به سلولهای سرطانی اعمال میکنند که باعث گرم شدن آنها میشود. روشهایی که این کار را انجام میدهند شامل ابلیشن با فرکانس رادیویی (radiofrequency ablation) و ابلیشن با مایکروویو (microwave ablation) هستند. استفاده از سرمای شدید برای آسیب رساندن به سلولهای سرطانی کرایوابلیشن (cryoablation) نامیده میشود.
گاهی اوقات ابلیشن شامل استفاده از الکل برای آسیب رساندن به سلولهای سرطانی است. ابلیشن ممکن است برای درمان سارکوم زمانی که جراحی یک گزینه نیست، استفاده شود. همچنین ممکن است زمانی که سرطان به سایر قسمتهای بدن گسترش مییابد، استفاده شود.
ایا سارکوم درمان قطعی دارد
پاسخ به این سوال نیازمند بررسی دقیق است، اما به طور کلی میتوان گفت که بله، سارکوم در بسیاری از موارد قابل درمان قطعی است، به خصوص اگر در مراحل اولیه تشخیص داده شود و به سایر نقاط بدن گسترش نیافته باشد. موفقیت در درمان سارکوم به عوامل متعددی بستگی دارد، از جمله نوع خاص سارکوم (زیرا بیش از ۷۰ نوع مختلف دارد)، محل تومور، اندازه آن، مرحله بیماری (آیا گسترش یافته است یا خیر) و سلامت عمومی بیمار.
روشهای درمانی اصلی شامل جراحی برای برداشتن کامل تومور، پرتودرمانی، شیمیدرمانی، درمانهای هدفمند و ایمونوتراپی هستند که اغلب به صورت ترکیبی استفاده میشوند. در سارکومهای موضعی (یعنی سرطانی که فقط در محل اصلی خود قرار دارد)، هدف اصلی، ریشهکنی کامل بیماری است و نرخ بهبودی در این موارد میتواند بسیار بالا باشد. با این حال، در موارد پیشرفتهتر که سرطان گسترش یافته (متاستاتیک شده است)، درمان بیشتر بر کنترل بیماری، کاهش علائم و افزایش کیفیت زندگی متمرکز خواهد بود، اگرچه در برخی از این موارد نیز درمانهای نوین میتوانند به نتایج امیدوارکنندهای منجر شوند.
بنابراین، میتوان گفت که سارکوم در بسیاری از حالات، بیماریای نیست که لزوماً بدون درمان قطعی باشد و چشمانداز بهبودی کامل برای بسیاری از بیماران وجود دارد.
منبع: www.mayoclinic.org/diseases-conditions/sarcoma/diagnosis-treatment
سوالات متداول
سارکوم یک نوع نادر از سرطان است که در بافتهای همبند مانند استخوان، عضله، چربی، اعصاب، غضروف یا رگهای خونی ایجاد میشود.
سارکومها از بافتهای همبند منشأ میگیرند، در حالی که بیشتر سرطانها (مانند سرطان ریه یا پستان) از بافتهای اپیتلیال شروع میشوند.
دو نوع اصلی سارکوم وجود دارد: سارکوم بافت نرم (مانند لیومیوسارکوم، لیپوسارکوم) و سارکوم استخوان (مانند استئوسارکوم و سارکوم یوئینگ).
توده یا ورم بدون درد، درد در استخوان یا عضله، کاهش وزن بیدلیل و خستگی مداوم از جمله علائم ممکن هستند.
با استفاده از معاینه فیزیکی، تصویربرداری (MRI، سیتیاسکن)، و نمونهبرداری (بیوپسی) برای بررسی سلولهای سرطانی.
جراحی، پرتودرمانی و شیمیدرمانی از روشهای رایج درمانی هستند. گاهی از درمانهای هدفمند یا ایمونوتراپی نیز استفاده میشود.
بله، در بسیاری از موارد اگر زود تشخیص داده شود، میتوان با جراحی و درمانهای مکمل آن را درمان کرد. احتمال درمان بستگی به نوع، محل و مرحله سرطان دارد.
بله، سارکوم ممکن است از طریق خون یا لنف به ریهها یا سایر اندامها متاستاز دهد.
افرادی با سابقه خانوادگی سرطان، قرار گرفتن در معرض اشعه یا مواد شیمیایی خاص، و برخی سندرمهای ژنتیکی در معرض خطر بیشتری هستند.