🩺 سوالات متداول درباره سرطان (FAQ)

سرطان یک بیماری است که در آن سلول‌های بدن به طور غیرقابل کنترل (به دلیل جهش‌های ژنتیکی) رشد کرده، تقسیم می‌شوند و می‌توانند به سایر نقاط بدن گسترش یابند (متاستاز).

خوش‌خیم: سرطانی نیست، به بافت‌های اطراف حمله نمی‌کند و معمولاً پس از برداشتن، برنمی‌گردد. بدخیم (سرطانی): تهاجمی است، به بافت‌های مجاور نفوذ می‌کند و می‌تواند متاستاز دهد (به سایر نقاط بدن پخش شود).

متاستاز فرآیندی است که در آن سلول‌های سرطانی از تومور اصلی جدا شده و از طریق خون یا سیستم لنفاوی به اندام‌های دوردست (مانند ریه، کبد، استخوان) مهاجرت کرده و تومورهای جدیدی ایجاد می‌کنند.

مرحله‌بندی (Staging) روشی برای توصیف اندازه تومور و میزان گسترش آن در بدن است (معمولاً از I تا IV). این کار به تعیین بهترین درمان و پیش‌بینی روند بیماری کمک می‌کند.

گرید (توسط پاتولوژیست) توصیف می‌کند که سلول‌های سرطانی زیر میکروسکوپ چقدر شبیه سلول‌های طبیعی (چقدر تهاجمی) هستند. استیج (توسط انکولوژیست) می‌گوید سرطان چقدر در بدن پخش شده است.

خیر. سرطان یک بیماری واگیردار نیست و از طریق تماس، تنفس یا لمس از فردی به فرد دیگر منتقل نمی‌شود.

خیر، "سرطان" نامی برای بیش از ۱۰۰ نوع بیماری مختلف است که هر کدام منشأ، رفتار و درمان متفاوتی دارند.

سرطان‌های کودکان اغلب منشأ ژنتیکی یا جنینی دارند (مانند لوسمی‌ها) و پاسخ‌دهی بهتری به درمان دارند. سرطان‌های بزرگسالان اغلب ناشی از عوامل محیطی و سبک زندگی در طول زمان هستند.

مصرف دخانیات (سیگار و قلیان)، چاقی و اضافه وزن، رژیم غذایی نامناسب، کم‌تحرکی، مصرف الکل، قرار گرفتن در معرض نور خورشید (UV)، برخی عفونت‌ها و سابقه خانوادگی (ژنتیک).

مهم‌ترین عامل خطر قابل پیشگیری برای سرطان است. دود دخانیات حاوی مواد سرطان‌زای قوی است که مستقیماً باعث سرطان ریه، دهان، گلو، مثانه، پانکراس و... می‌شود.

بله، رژیم غذایی غنی از میوه‌ها، سبزیجات، فیبر و غلات کامل و کم‌مصرف گوشت‌های فرآوری‌شده و چربی‌های اشباع، خطر ابتلا به بسیاری از سرطان‌ها (به‌ویژه روده) را کاهش می‌دهد.

بله، فعالیت بدنی منظم خطر ابتلا به سرطان‌هایی مانند سینه، روده بزرگ، و رحم را به طور قابل توجهی کاهش می‌دهد و به حفظ وزن سالم کمک می‌کند.

چاقی یک عامل خطر بسیار مهم است. بافت چربی اضافی باعث التهاب مزمن و تولید هورمون‌های اضافی (مانند استروژن) می‌شود که می‌تواند رشد سلول‌های سرطانی را تحریک کند.

شواهد علمی مستقیمی مبنی بر اینکه استرس *مستقیماً* باعث سرطان شود وجود ندارد. اما استرس مزمن سیستم ایمنی را ضعیف کرده و منجر به رفتارهای ناسالم (مثل سیگار کشیدن یا پرخوری) می‌شود.

• HPV (ویروس پاپیلومای انسانی): عامل اصلی سرطان دهانه رحم، مقعد و گلو. • هپاتیت B و C: عامل اصلی سرطان کبد. • هلیکوباکتر پیلوری: باکتری عامل خطر سرطان معده.

بله. واکسن HPV (گارداسیل) از ابتلا به ویروسی که عامل سرطان دهانه رحم است، جلوگیری می‌کند. واکسن هپاتیت B نیز از سرطان کبد پیشگیری می‌کند.

بر اساس تحقیقات گسترده فعلی، هیچ مدرک علمی معتبری وجود ندارد که نشان دهد امواج رادیویی تلفن همراه یا Wi-Fi خطر ابتلا به سرطان (مانند تومور مغزی) را افزایش می‌دهند.

بله، سازمان بهداشت جهانی مصرف زیاد گوشت‌های فرآوری‌شده (مانند سوسیس و کالباس) را به عنوان عامل قطعی سرطان‌زا (گروه ۱) و گوشت قرمز را به عنوان عامل احتمالی (گروه 2A) به‌ویژه برای سرطان روده بزرگ، طبقه‌بندی کرده است.

این یک باور غلط رایج است. مصرف قند *مستقیماً* باعث سرطان نمی‌شود. اما مصرف زیاد قند منجر به چاقی می‌شود که خود یک عامل خطر قوی برای سرطان است.

• Change in bowel or bladder habits (تغییر در عادات روده یا مثانه) • A sore that does not heal (زخمی که بهبود نمی‌یابد) • Unusual bleeding or discharge (خونریزی یا ترشح غیرمعمول) • Thickening or lump (وجود توده در پستان یا جای دیگر) • Indigestion or difficulty swallowing (سوء هاضمه یا مشکل در بلع) • Obvious change in a wart or mole (تغییر واضح در خال یا زگیل) • Nagging cough or hoarseness (سرفه مزمن یا گرفتگی صدا) • سایر موارد: کاهش وزن بی‌دلیل، خستگی مفرط و تب مداوم.

خیر. اکثر توده‌ها (Lumps) خوش‌خیم هستند (مانند کیست یا لیپوم). اما هر توده جدید، در حال رشد یا سفت و بدون درد باید فوراً توسط پزشک بررسی شود.

کاهش وزن ناخواسته و قابل توجه (مثلاً بیش از ۵٪ وزن بدن در ۶ ماه) یکی از علائم هشداردهنده جدی است و باید توسط پزشک بررسی شود، زیرا می‌تواند نشانه‌ای از سرطان یا بیماری‌های مزمن دیگر باشد.

غربالگری به معنای انجام آزمایش بر روی افراد *سالم* و *بدون علامت* برای یافتن سرطان در مراحل بسیار اولیه است. تشخیص زودهنگام، شانس درمان موفقیت‌آمیز را به شدت افزایش می‌دهد.

مهم‌ترین برنامه‌های غربالگری برای سرطان‌های سینه (ماموگرافی)، روده بزرگ (کولونوسکوپی)، دهانه رحم (پاپ اسمیر و تست HPV) و ریه (سی‌تی اسکن کم‌دوز برای افراد پرخطر) وجود دارد.

بیوپسی به معنای برداشتن قطعه کوچکی از بافت مشکوک برای بررسی زیر میکروسکوپ توسط پاتولوژیست است. این *تنها* راه قطعی برای تأیید وجود سرطان و تعیین نوع دقیق آن است.

مهم‌ترین سند بیماری شماست. پاتولوژیست در این گزارش، نوع دقیق سرطان، گرید (درجه تهاجمی بودن) و نتایج آزمایش‌های مولکولی (مانند گیرنده‌های هورمونی) را مشخص می‌کند که اساس برنامه‌ریزی درمان است.

آزمایش خون معمولی (CBC) نمی‌تواند سرطان را تشخیص دهد، اما می‌تواند سرنخ‌هایی (مثل کم‌خونی) بدهد. آزمایش‌های جدید "بیوپسی مایع" می‌توانند DNA تومور را در خون پیدا کنند، اما هنوز در مرحله تشخیص اولیه کاربرد عمومی ندارند.

موادی (اغلب پروتئین) هستند که توسط سلول‌های سرطانی در خون آزاد می‌شوند (مانند PSA در سرطان پروستات). تومور مارکرها بیشتر برای *پایش پاسخ به درمان* و *بررسی عود* بیماری استفاده می‌شوند تا تشخیص اولیه.

با استفاده از اشعه ایکس، تصاویر مقطعی و دقیقی از بدن ایجاد می‌کند. برای دیدن محل و اندازه تومور و بررسی گسترش آن به اندام‌های دیگر (مرحله‌بندی) حیاتی است.

MRI از میدان مغناطیسی (بدون اشعه ایکس) استفاده می‌کند و جزئیات بسیار دقیقی از *بافت‌های نرم* (مانند مغز، نخاع، مفاصل و برخی تومورهای کبد و پروستات) ارائه می‌دهد.

در این روش، مقدار کمی قند رادیواکتیو به بیمار تزریق می‌شود. سلول‌های سرطانی که متابولیسم بالایی دارند، این قند را جذب کرده و در اسکن "روشن" می‌شوند. این روش برای مرحله‌بندی دقیق و بررسی عود بیماری عالی است.

این روش‌ها با استفاده از یک لوله انعطاف‌پذیر مجهز به دوربین، امکان مشاهده مستقیم داخل دستگاه گوارش (معده و روده) و همچنین نمونه‌برداری (بیوپسی) از ضایعات مشکوک را فراهم می‌کنند.

شایع‌ترین علامت، وجود توده (غده) بدون درد در پستان یا زیر بغل است. علائم دیگر شامل: تغییر در شکل یا اندازه پستان، ترشح از نوک پستان، یا تغییرات پوستی (فرورفتگی، قرمزی).

ماموگرافی (عکس‌برداری اشعه ایکس از پستان) بهترین روش غربالگری است. معمولاً توصیه می‌شود زنان از سن ۴۰ یا ۵۰ سالگی (بسته به ریسک و راهنماها) سالانه یا هر دو سال یکبار آن را انجام دهند.

جنسیت (زن بودن)، افزایش سن، سابقه خانوادگی (به‌ویژه جهش BRCA)، شروع قاعدگی در سن پایین، یائسگی دیررس، نداشتن فرزند یا دیر فرزند آوردن، و چاقی پس از یائسگی.

خیر. در بسیاری از موارد، به‌ویژه در تشخیص زودهنگام، می‌توان فقط تومور و بخشی از بافت اطراف (لامپکتومی یا جراحی حفظ پستان) را برداشت و سپس رادیوتراپی انجام داد.

سرفه مزمنی که بدتر می‌شود، سرفه خونی، تنگی نفس، درد قفسه سینه، کاهش وزن بی‌دلیل و گرفتگی صدا.

این غربالگری برای افراد *پرخطر* توصیه می‌شود: افراد ۵۰ تا ۸۰ ساله که سابقه سیگار کشیدن سنگین دارند (مثلاً روزی یک پاکت برای ۲۰ سال) و در حال حاضر سیگار می‌کشند یا در ۱۵ سال گذشته ترک کرده‌اند.

بستگی به نوع (سلول کوچک یا غیر کوچک) و مرحله دارد و می‌تواند شامل جراحی (در مراحل اولیه)، شیمی‌درمانی، رادیوتراپی، و به طور فزاینده‌ای، درمان هدفمند و ایمونوتراپی باشد.

در مراحل اولیه اغلب *هیچ علامتی ندارد*. در مراحل پیشرفته‌تر می‌تواند باعث مشکل در ادرار کردن، تکرر ادرار (به خصوص شب‌ها)، وجود خون در ادرار یا مایع منی و درد استخوان شود.

آزمایش خون PSA (آنتی‌ژن اختصاصی پروستات) می‌تواند به تشخیص زودهنگام کمک کند. در مورد لزوم انجام آن از سن ۵۰ سالگی (یا ۴۵ سالگی در صورت سابقه خانوادگی) باید با پزشک مشورت شود.

گزینه‌ها بسیار متنوع‌اند: "نظارت فعال" (برای تومورهای کم‌خطر)، جراحی (برداشتن پروستات)، رادیوتراپی (خارجی یا داخلی) و هورمون درمانی.

تغییر مداوم در عادات روده (اسهال یا یبوست)، وجود خون در مدفوع (قرمز روشن یا تیره)، دردهای شکمی، احساس عدم تخلیه کامل و کاهش وزن بی‌دلیل.

استاندارد طلایی، کولونوسکوپی است که توصیه می‌شود از سن ۴۵ سالگی (برای افراد با ریسک متوسط) آغاز و هر ۱۰ سال تکرار شود.

برای بررسی خال‌ها استفاده می‌شود: • A (Asymmetry): عدم تقارن • B (Border): حاشیه نامنظم • C (Color): چند رنگی (قهوه‌ای، سیاه، آبی، قرمز) • D (Diameter): قطر بزرگتر از ۶ میلی‌متر • E (Evolving): تغییر در اندازه، شکل، رنگ یا ایجاد خارش و خونریزی

پرهیز از آفتاب شدید (۱۰ صبح تا ۴ بعد از ظهر)، استفاده روزانه و همیشگی از کرم ضد آفتاب (SPF 30+)، پوشیدن لباس محافظ و کلاه، و عدم استفاده مطلق از سولاریوم.

خستگی و ضعف مفرط (ناشی از کم‌خونی)، عفونت‌های مکرر (ناشی از کمبود گلبول سفید)، کبودی یا خونریزی آسان (ناشی از کمبود پلاکت)، تب و تعریق شبانه.

شایع‌ترین علامت، تورم بدون درد غدد لنفاوی در گردن، زیر بغل یا کشاله ران است. علائم دیگر می‌تواند شامل تب، تعریق شبانه شدید و کاهش وزن بی‌دلیل باشد.

تست پاپ اسمیر برای بررسی سلول‌های دهانه رحم و تست HPV برای یافتن ویروس عامل سرطان است. این تست‌ها معمولاً از ۲۱ یا ۲۵ سالگی شروع می‌شوند.

بستگی به محل تومور دارد و می‌تواند شامل سردردهای شدید و فزاینده (به خصوص صبحگاهی)، تشنج، تغییرات شخصیتی، مشکلات بینایی یا تکلم، و ضعف در یک طرف بدن باشد.

به دلیل قرار گرفتن در عمق شکم، اغلب در مراحل اولیه علامتی ندارد. علائم دیرهنگام شامل زردی (پوست و چشم)، درد پشت، کاهش وزن شدید و دیابت ناگهانی است.

درمان توسط یک تیم چندتخصصی (TUMOR BOARD) شامل جراح، انکولوژیست، رادیوتراپیست و... تعیین می‌شود. انتخاب به نوع سرطان، مرحله، گرید، نتایج ژنتیکی تومور، سن و سلامت عمومی بیمار بستگی دارد.

در بسیاری از تومورهای جامد، جراحی اولین و اصلی‌ترین درمان است. هدف، برداشتن کامل تومور به همراه حاشیه ایمنی (بافت سالم اطراف) برای پاکسازی کامل بیماری از آن ناحیه است.

استفاده از داروهای قوی (تزریقی یا خوراکی) برای کشتن سلول‌هایی که به سرعت در حال رشد هستند (ویژگی سلول‌های سرطانی). این یک درمان سیستمیک است، یعنی در کل بدن اثر می‌گذارد.

استفاده از پرتوهای انرژی بالا (مانند اشعه ایکس قوی) برای آسیب رساندن به DNA سلول‌های سرطانی و کشتن آن‌ها. این یک درمان موضعی است و فقط ناحیه تومور را هدف قرار می‌دهد.

شیمی‌درمانی: درمان سیستمیک (دارو در کل بدن) برای سلول‌های با رشد سریع. رادیوتراپی: درمان موضعی (اشعه فقط به تومور) برای آسیب به DNA در یک نقطه خاص.

روشی نوین که به جای حمله مستقیم به سرطان، به سیستم ایمنی خود بیمار "آموزش" می‌دهد تا سلول‌های سرطانی را شناسایی کرده و به آن‌ها حمله کند (مانند برداشتن ترمز سیستم ایمنی).

داروهایی که "هدف"‌های مولکولی خاص (پروتئین‌ها یا ژن‌های جهش‌یافته) را که باعث رشد سرطان می‌شوند، شناسایی و مسدود می‌کنند. این درمان دقیق‌تر و معمولاً با عوارض کمتری نسبت به شیمی‌درمانی همراه است.

برخی سرطان‌ها (مانند سینه و پروستات) برای رشد به هورمون‌ها (استروژن یا تستوسترون) وابسته‌اند. هورمون درمانی با مسدود کردن این هورمون‌ها، رشد سرطان را متوقف می‌کند.

روشی برای درمان سرطان‌های خون (لوسمی، لنفوم). در این روش، دوز بسیار بالای شیمی‌درمانی، مغز استخوان بیمار (محل تولید سلول‌های خونی) را از بین می‌برد و سپس با سلول‌های بنیادی سالم (از خود فرد یا اهداکننده) جایگزین می‌شود.

• نئوادجوانت: درمانی (مانند شیمی‌درمانی) که قبل از جراحی برای کوچک کردن تومور انجام می‌شود. • ادجوانت: درمانی (مانند شیمی‌درمانی) که بعد از جراحی برای کشتن سلول‌های باقی‌مانده و کاهش خطر عود انجام می‌شود.

شیمی‌درمانی به سلول‌های سالم با رشد سریع (مو، دهان، معده، مغز استخوان) هم آسیب می‌زند. این امر منجر به ریزش مو، تهوع، زخم دهان و کاهش گلبول‌های سفید (خطر عفونت) می‌شود.

امروزه با داروهای ضد تهوع بسیار قوی (که قبل و بعد از شیمی‌درمانی تجویز می‌شوند) تهوع به خوبی قابل کنترل است. خوردن وعده‌های کوچک و پرهیز از غذاهای چرب نیز کمک می‌کند.

خیر. این یکی از نگران‌کننده‌ترین اما موقتی‌ترین عوارض است. موها معمولاً چند هفته پس از پایان درمان، دوباره شروع به رشد می‌کنند (گاهی با بافت یا رنگی متفاوت).

نوتروپنی کاهش شدید نوتروفیل‌ها (سربازان سیستم ایمنی) پس از شیمی‌درمانی است. در این حالت، بدن قادر به مبارزه با عفونت نیست و تب می‌تواند نشانه یک عفونت جدی و تهدیدکننده حیات باشد و نیاز به مراجعه فوری به اورژانس دارد.

عوارض رادیوتراپی موضعی هستند و فقط در ناحیه تحت درمان رخ می‌دهند. شایع‌ترین آن‌ها خستگی و واکنش‌های پوستی (قرمزی، خشکی، خارش، شبیه آفتاب‌سوختگی) است.

چون ایمونوتراپی سیستم ایمنی را فعال می‌کند، عوارض آن ناشی از حمله اشتباهی سیستم ایمنی به ارگان‌های سالم (واکنش خودایمنی) است. این عوارض می‌توانند پوست، روده (کولیت)، ریه (پنومونیت) یا غدد هورمونی را درگیر کنند.

شایع‌ترین عارضه در طول درمان. این خستگی شدید با استراحت معمولی برطرف نمی‌شود. مدیریت آن شامل درمان کم‌خونی و فعالیت بدنی سبک (مانند پیاده‌روی) است.

"مه" مغزی که برخی بیماران تجربه می‌کنند؛ شامل مشکلات حافظه کوتاه‌مدت، عدم تمرکز و مشکل در یافتن کلمات. این عارضه معمولاً موقتی است.

تورم مزمن (معمولاً در دست یا پا) که می‌تواند پس از جراحی یا رادیوتراپی غدد لنفاوی (مانند جراحی سرطان سینه) رخ دهد. این عارضه با فیزیوتراپی و مراقبت‌های فشاری قابل مدیریت است.

هیچ رژیم جادویی وجود ندارد. تمرکز باید بر حفظ وزن، دریافت پروتئین کافی (برای بازسازی بافت)، کالری کافی (برای انرژی) و هیدراتاسیون (نوشیدن مایعات) باشد.

خوردن وعده‌های غذایی کوچک، مکرر و پرکالری (به جای ۳ وعده بزرگ). استفاده از اسموتی‌ها، شیک‌های پروتئینی و غذاهایی که بیمار از آن‌ها لذت می‌برد.

باید با پزشک مشورت شود. دوزهای بالای برخی آنتی‌اکسیدان‌ها (مانند ویتامین C و E) ممکن است با مکانیسم اثر شیمی‌درمانی یا رادیوتراپی تداخل داشته و اثربخشی درمان را کاهش دهند.

بله، و به شدت توصیه می‌شود (در صورت تایید پزشک). حتی فعالیت بدنی سبک مانند پیاده‌روی روزانه می‌تواند به کاهش خستگی، بهبود خلق و خو و حفظ توده عضلانی کمک شایانی کند.

بسیار شایع است. تشخیص سرطان یک بحران عاطفی بزرگ است. احساس غم، ترس، خشم یا اضطراب کاملاً طبیعی و قابل درک است.

صحبت کردن (با خانواده، دوستان، یا یک روان‌درمانگر متخصص سرطان)، پیوستن به گروه‌های حمایتی، یادگیری تکنیک‌های ذهن‌آگاهی (Mindfulness) و مدیتیشن بسیار کمک‌کننده است.

صادقانه، اما متناسب با سن و درک آن‌ها. از کلمات ساده استفاده کنید، به آن‌ها اطمینان دهید که تقصیر آن‌ها نیست و به سؤالاتشان با آرامش پاسخ دهید.

مراقبتی تخصصی برای بهبود کیفیت زندگی از طریق مدیریت علائم بیماری (مانند درد، تهوع، تنگی نفس، اضطراب) است.

خیر، مطلقاً. این یک تفاوت بسیار مهم است. مراقبت تسکینی می‌تواند و باید همزمان با درمان‌های اصلی (مانند شیمی‌درمانی) ارائه شود. مراقبت آسایشگاهی (Hospice) زمانی است که درمان‌های اصلی متوقف شده‌اند.

درد سرطان تقریباً همیشه قابل کنترل است. روش‌ها شامل داروهای مسکن (از استامینوفن تا اپیوئیدها)، رادیوتراپی تسکینی (برای درد استخوان)، بلاک‌های عصبی و حمایت روانی است.

Remission به این معناست که علائم و نشانه‌های سرطان در بدن کاهش یافته یا ناپدید شده‌اند. "بهبودی کامل" (Complete Remission) یعنی هیچ نشانه‌ای از سرطان در آزمایش‌ها و اسکن‌ها وجود ندارد.

شامل ویزیت‌های منظم، آزمایش‌های خون (گاهی تومور مارکرها) و اسکن‌های تصویربرداری برای بررسی بازگشت احتمالی سرطان (عود) و مدیریت عوارض جانبی طولانی‌مدت درمان.

عود به معنای بازگشت سرطان پس از یک دوره بهبودی است. این اتفاق زمانی می‌افتد که تعداد کمی از سلول‌های سرطانی از درمان اولیه جان سالم به در برده و دوباره شروع به رشد کرده‌اند.

این ترس بسیار شایع و طبیعی است. مدیریت آن شامل: انجام منظم پیگیری‌ها (برای اطمینان)، تمرکز بر سبک زندگی سالم، و صحبت با مشاور یا پیوستن به گروه‌های حمایتی بازماندگان است.

بله، برخی شیمی‌درمانی‌ها و رادیوتراپی‌ها می‌توانند به باروری آسیب بزنند. مردان می‌توانند قبل از درمان، اسپرم فریز کنند و زنان می‌توانند تخمک یا جنین فریز کنند. مشاوره حفظ باروری *قبل* از شروع درمان حیاتی است.

بررسی سابقه خانوادگی برای ارزیابی خطر سرطان ارثی. این مشاوره برای افرادی که سابقه قوی سرطان در خانواده، ابتلا در سنین پایین، یا انواع نادر سرطان دارند، توصیه می‌شود.

مشهورترین ژن‌های ارثی سرطان. داشتن جهش در این ژن‌ها خطر ابتلا به سرطان سینه (در زنان و مردان)، تخمدان، پروستات و پانکراس را به شدت افزایش می‌دهد.

این بستگی به نوع سرطان و سن ابتلا دارد. با پزشک خود در مورد سابقه خانوادگی‌تان صحبت کنید. ممکن است شما نیاز به مشاوره ژنتیک یا شروع غربالگری‌ها در سنین پایین‌تر داشته باشید.

مطالعات تحقیقاتی برای آزمایش درمان‌های جدید. شرکت در آن‌ها می‌تواند فرصتی برای دسترسی به جدیدترین درمان‌ها (گاهی سال‌ها قبل از عرضه عمومی) باشد، اما خطرات ناشناخته‌ای هم دارد.

درمان سرطان بر اساس ویژگی‌های ژنتیکی و مولکولی تومور خود فرد، نه فقط بر اساس محل آن (مثلاً ریه). این کار به انتخاب مؤثرترین درمان هدفمند یا ایمونوتراپی کمک می‌کند.

یک روش بسیار نوین ژن درمانی (عمدتاً برای سرطان‌های خون) که در آن، سلول‌های ایمنی (T-cells) خود بیمار در آزمایشگاه مهندسی ژنتیکی می‌شوند تا گیرنده‌هایی برای شناسایی و کشتن سلول‌های سرطانی پیدا کنند.

خیر. هیچ مدرک علمی مبنی بر اینکه طب سنتی یا گیاهی به تنهایی بتواند سرطان را درمان کند، وجود ندارد. استفاده از این روش‌ها به جای درمان‌های استاندارد پزشکی (جراحی، شیمی‌درمانی) بسیار خطرناک است و منجر به پیشرفت بیماری می‌شود. برخی درمان‌های مکمل (مانند طب سوزنی برای تهوع) می‌توانند همزمان با درمان اصلی برای بهبود کیفیت زندگی استفاده شوند.

خیر، این یک افسانه بدون هیچ پایه علمی است. بدن انسان به طور طبیعی pH خون را در محدوده بسیار باریکی تنظیم می‌کند و نوشیدن آب قلیایی آن را تغییر نمی‌دهد و تأثیری بر سرطان ندارد.

بله، اما در دوران ضعف شدید سیستم ایمنی (نوتروپنی) باید احتیاط کنند. از تماس با فضولات حیوان (مانند تمیز کردن خاک گربه) باید جداً خودداری شود و شستن مکرر دست‌ها ضروری است.

فقط در دوره‌های خاص افت شدید ایمنی (نوتروپنی). در حالت عادی، ارتباط با دیگران برای حفظ روحیه مفید است، اما بیمار باید از افراد مبتلا به سرماخوردگی یا آنفولانزا دوری کند.